آنچه در این مقاله می خوانید:
به طور کلی اموال مادی را در دو دسته قرار می دهند، دسته اول عین و دسته دوم منفعت است. عین و منفعت در اموال درست در مقابل هم قرار دارند. «عین» اموالی که قابل مشاهده و لمس هستند و «منفعت» به اموالی که قابل رویت نیستند، گفته می‌شود. عین و منفعت دارای انواع و اقسام مختلفی هستند.
بنابراین آگاهی از انواع اعیان و منافع در جامعه ما ضروری است. به ویژه برای افرادی که کارهای معاملات ملکی وغیره را انجام می دهند. پس در صورتی که هنوز آشنایی با این دو ندارید یا نمی دانید چگونه می توان از آن برای معاملات استفاده کرد، به شما پیشنهاد می کنیم تا آخر مجله املاک داران همراه ما باشید.
در یک تعریف جامع و کامل می توان گفت که منظور از عین همان اموالی است که وجود دارند. یعنی با حواس انسان یعنی لامسه قابل درک هستند. مثلا خانه، باغ، زمین وغیره همان اموال اعیان محسوب می شوند. در نتیجه هر آنچه که به طور ذاتی در عالم خارج قرار دارد به طوری که می توان آن را تشخیص داد، جزو عین محسوب می شود.
عین می تواند کلی یا جزئی باشد. در هر دو صورت عین به یک شی اشاره می کند. به عنوان مثال یک کتاب جزو اموال جزئی است، در حالی که عین کلی همانطور که از اسمش بر می آید دلالت بر چیز کثیری دارد. به عنوان مثال یک کتاب حقوقی در واقع همان عین کلی است.
اما در تعیین عین و منفعت در اموال باید به انواع آن ها هم توجه داشت. مثلا برای معرفی انواع و اقسام عین، در حالت کلی قانونگذار سه نوع از انواع عین را به عنوان مطرح ترین نوع آن معرفی می کند:
کاملا مشخص است که عین معین یعنی آن عینی که در عالم خارج مشخص و معین باشد. در واقع باید تمامی ابعاد، حد و حدود آن مشخص شده باشد تا بتوان به آن اشاره کرد و یا از آن ها نام برد. عین معین را با نام های دیگری چون عین خارجی و عین شخصی هم می شناسند. البته عین معین شامل دو دسته مفروز و مشاع هم است.
در اینجا منظور از مفروز، عینی است که مالکیت آن مختص یک نفر باشد. عین معین مشاع هم عینی است که مالکیت آن برای چند نفر باشد.
نوع دیگری از انواع عین که برای آشنایی با عین و منفعت در اموال باید بشناسید، عیان کلی است. منظور عینی است که برای افراد عدیده باشد، در بیان دیگر عین کلی فی الذمه عین مالی است. این نوع عین برای افراد زیادی با اوصاف به مقدار و جنس مشخصی درست است. این نوع عین بیشتر برای رفتن یا دادن تعهدهای تجاری به کار می آید. مثل وقتی که بخواهید یک آپارتمان را به فردی تحویل دهید.
البته این موضوع را هم در نظر داشته باشید که در این عین رعایت تمامی نکات و جزئیات بسیار مهم است. مثلا وقتی می خواهید یک واحد آپارتمان را به فردی تحویل دهید باید متراژ و طبقات آپارتمان مشخص باشد. از طرف دیگر جزئیاتی همچون نمای آپارتمان یا نوع دکوراسیون هم تا حدودی باید مشخص شوند. همچنین نوشتن تمام جزئیات برای انواع معاملات عین و منفعت در اموال ضروری است.
در واقع به مقدار معینی از شی که اجزای آن به مقدار مساوی تقسیم شود، عین کلی در معین می گویند. به عنوان مثال در نظر بگیرید فردی قطعه زمینی را به چند قطعه تقسیم کند. در این تقسیم کردن ها، باید تمامی اجزاء به قسمت های مساوی تقسیم شوند و همه آن ها باید ویژگی های یکسان داشته باشند. در این تقسیم ها که هر جزء از اجزاء یکسان برخوردارند حکم عین کلی در معین دارند.
حالا که با عین و انواع آن آشنا شده اید، برای داشتن اطلاعات بیشتر در ارتباط با عین و منفعت در اموال باید با منفعت و انواع آن آشنا شوید. تعریف جالبی برای منفعت وجود دارد آن هم این است که منفعت را ثمره عین مال می دانند. یعنی معتقد هستند که منفعت، مالی است که به تدریج و کم کم به دست می آید. البته منفعت هیچ جوره باعث کاهش مال نخواهد شد.
برای آشنایی بیشتر با منافع، یک قرارداد اجاره ای را در نظر بگیرید. در این قرارداد مالکیت اصلی مال با موجر است، در حالی که مستاجر می تواند از آن استفاده کند. به بیان دیگر مستاجر اجازه دارد از منفعت مال و سکونت در آن ملک بهره ببرد. در این وضعیت مستاجر در حال استفاده از ثمره و منفعت مال است، اما در اصل مال تغییری ایجاد نخواهد شد. این یکی از ویژگی ها و مزیت های معاملات عین و منفعت در اموال است.
در علم حقوق منفعت مال را با نام نماآت هم یاد می کنند. نماآت را بنابر قانون در دو دسته قرار می دهند:
منافع متصل به منافعی گفته می شود که همراه خود سرمایه بیاورند. برای درک بهتر فردی را در نظر بگیرید که یک راس بز خود را اجاره دهد. فرد مقابل این معامله می تواند از شیر آن ها استفاده کند و مالک اصلی آن حیوان، نمی تواند اعلام کند که وی نباید از شیر بز استفاده کند. چون چنین ادعایی از ریشه باطل است.
به منافعی که از مال جدا و خارج از وجود عین و اصل مال هستند، منافع منفصل می گویند. به عنوان مثال ارزش مادی یک شی که به مرور زمان افزایش می یابد منفعت آن است. در حالی که این ربطی به خود شی ندارد.
قطعا بیشتر ما به دنبال کسب اطلاعاتی در مورد معاملات عین و منفعت در اموال هستیم تا از طریق آن معامله ای پر سود داشته باشیم. مهم تر از معرفی و انواع عین و منفعت، اطلاع از شرایط این چنین معاملاتی است. فرقی ندارد که مورد معامله شما یک مال مثل خرید خانه و یا منفعت آن مال مثل اجاره خانه، باشد.
در هر صورت معاملات باید شرایط زیر را داشته باشند:
پس معامله عین و منفعت زمانی درست و صحیح خواهد بود که از شرایط بالا برخوردار باشد.
شما در تمامی معاملات خود به اطلاع از مقوله عین و منفعت در اموال نیاز دارید. دانستن و درک کردن این دو قطعا کار سخت و دشواری نیست، اما اگر به هر دلیلی نتوانستید به خوبی مفهوم این دو را درک کنید از مشاوره حقوقی کمک بگیرید. با کمک گرفتن از مشاوران حقوقی می توانید در جریان تمامی مراحل انجام معاملات عین و منفعت قرار بگیرید.
ما در این مقاله به معرفی این عین و منفعت پرداختیم، اما فراموش نکنید که برای نتیجه گرفتن باید حتما با مشاور حقوقی صحبت کنید. همچنین شما زمانی معامله پر سودی خواهید داشت که شرایط بالا را داشته باشد.
.png){kind=icon}
ورود / ثبت نام
